Het derde steunpakket voor bedrijven en werknemers dat van 1 oktober tot en met juni volgend jaar loopt, wordt zo goed als zeker opengebroken nu het kabinet extra coronamaatregelen heeft aangekondigd. Premier Mark Rutte deed geen harde toezeggingen, maar meer geld voor de horeca, sportverenigingen en cultuur lijkt onvermijdelijk.
“Het gaat geld kosten, maar daar hebben we gelukkig voor gespaard”, zei Rutte woensdag tijdens een debat in de Tweede Kamer over de nieuwe coronamaatregelen.
Ministers Wouter Koolmees (Sociale Zaken), Eric Wiebes (Economische Zaken) en Wopke Hoekstra (Financiën) bekijken momenteel hoe hard sectoren worden geraakt door de gedeeltelijke lockdown zoals die dinsdag werd aangekondigd.
“Als uit analyse blijkt dat extra steun nodig is, dan gaan we daar heel serieus naar kijken”, aldus de premier.
De drie ministers, in de Haagse wandelgangen ook wel de trojka genoemd, komen uiterlijk 26 oktober met hun bevindingen. “Zij kijken of die extra maatregelen tot problemen kunnen leiden die niet worden opgevangen in de steunpakketten.”
‘Overheid kan niet alles oplossen’
Tot nog toe wilde het kabinet niet morren aan de steun. Het pakket ademt mee, werd steeds gezegd. Dat klopt ook wel, aangezien de subsidies stijgen als de omzet daalt. Maar vanaf januari gaan sommige subsidies wel degelijk omlaag, zoals de vergoeding voor het salaris (NOW). De hulp voor zzp’ers (Tozo) werd in het tweede steunpakket al teruggeschroefd.
Daarvoor in de plaats is de tegemoetkoming van het Rijk voor de vaste laten van ondernemers (TVL) verhoogd van maximaal 50.000 euro per vier maanden in het tweede pakket naar maximaal 90.000 euro voor drie maanden nu.
Aanvankelijk wilden de ministers niets veranderen aan de reddingsboeien. “De overheid kan niet alles oplossen”, zei Wiebes drie weken geleden tijdens een Kamerdebat. In zijn algemeenheid vindt het kabinet dat ondernemers zich moeten aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid.
Maar die werkelijkheid is nu toch al flink anders in vergelijking met drie weken geleden. De horeca en sportkantines moeten de komende vier weken de deuren helemaal sluiten. Er mogen maximaal dertig mensen samen binnen zitten, geen rendabel aantal voor veel culturele instellingen, en evenementen zijn helemaal verboden.
VVD en PvdA manen kabinet tot haast
Volgens PvdA-leider Lodewijk Asscher is het daarom ook niet meer de vraag of ondernemers in deze sectoren extra hulp nodig hebben. “Die vraag kunnen we wel beantwoorden als je ziet wat er gebeurt bij die ondernemingen.”
Asscher vindt het steunpakket onvoldoende gericht op sectoren die in de problemen komen. “Kijk naar de sportclubs. Die hebben weinig mensen in dienst, maar zij betalen wel de vaste lasten van de kantines. Die organisaties vallen nu om en dat moeten we niet willen met zijn allen. Kom met creatieve extra maatregelen.”
Ook VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff maant Rutte tot haast. “Ik snap dat het nog twaalf dagen duurt voordat die analyse af is, maar restaurants moeten vanaf vanavond al dicht.”
Volgens hem zou het verstandig zijn om de plannen voor extra hulp die al klaar liggen, naar buiten te brengen. “Dat kan het verschil maken. Ondernemers denken er nu al aan de tent te sluiten, mensen te laten gaan en de huur op te zeggen. Dan zijn twaalf dagen wel veel”, aldus Dijkhoff.
Toch geeft Rutte nog geen definitief uitsluitsel. “Ik wil toch de antwoorden van die analyse weten, omdat je dan precies ziet waar die problemen zitten en hoe je die kunt oplossen.”