Op 15 november is de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie – een gemakkelijke ontbindingsprocedure voor rechtspersonen – in werking getreden. Deze verplicht het bestuur bepaalde financiële stukken te deponeren bij het Handelsregister. Gebeurt dit niet, dan kunnen schuldeisers de rechter verzoeken om de administratie in te zien. Schuldeisers moeten worden ingelicht over deze deponering. Verder krijgt het OM de mogelijkheid om een bestuursverbod te verzoeken bij de rechter.
De wet geldt voor een periode van 2 jaar en is onderdeel van het steun- en herstelpakket van de overheid in het kader van de coronapandemie. Er is voor twee jaar budget vrijgemaakt om de kosten van deponering bij het Handelsregister en handhaving te financieren. Bij Koninklijk Besluit kan de regeling worden verlengd.
Turboliquidaties maken het ondernemers mogelijk om op tijd te stoppen met hun bedrijf als het bedrijf niets meer van waarde bevat, bijvoorbeeld om de laatste voorraden te verkopen en met deze opbrengst zoveel mogelijk schulden te betalen. Zo kan een ondernemer voorkomen dat schulden verder oplopen als deze bijvoorbeeld door het wegvallen van inkomsten niet meer betaald kunnen worden. Het alternatief is vaak een faillissement waarbij schuldeisers veel minder van hun geld terugkrijgen.
In 2022 vonden er ruim 46.000 turboliquidaties plaats. Vooral bv’s en in mindere mate stichtingen maken hiervan gebruik. Turboliquidatie is een gemakkelijke ontbindingsprocedure voor rechtspersonen. Het bestuur kan zelf een ontbindingsbesluit nemen als de rechtspersoon geen baten meer heeft. Of er schulden zijn, is dan niet van belang en de financiële situatie hoefde niet te worden gemeld. Schuldeisers konden niets daartegen inbrengen. Misbruik van de regeling lag op de loer; het was moeilijk te achterhalen of er sprake was geweest van frauduleus of onrechtmatig handelen van de bestuurders.
Met de aanpassingen tracht minister Weerwind voor Rechtsbescherming misbruik van turboliquidatie zoveel mogelijk weg te nemen. De nieuwe maatregelen moeten eventueel misbruik van turboliquidaties tegengaan, transparantie vergroten en schuldeisers meer rechtsbescherming bieden. Ondernemers moeten bijvoorbeeld schuldeisers actief informeren over het stoppen van het bedrijf.
MKB-Nederland en VNO-NCW zijn benieuwd of dat zal lukken, nu met de financiële stukken kan worden gesjoemeld. Daarnaast blijft het lastig voor de crediteur om rekeningen betaald te krijgen nadat de onderneming bij de KvK is uitgeschreven. Wellicht is het een idee om te onderzoeken of een specifiek digitaal loket kan worden gerealiseerd voor de afwikkeling van turboliquidaties en relatief eenvoudige, kleine faillissementen met lege boedels. De afhandeling zou dan minder arbeidsintensief en kostbaar zijn, en door centralisatie zou het eenvoudiger kunnen zijn te beoordelen of een ondernemer bonafide of malafide is.